za pośrednictwem
  • Kalka, replika, półkalka, kalka częściowa, hybryda itp.

    21.02.2024
    21.02.2024

    Dzień dobry,

    zastanawia mnie ostatnio, czym właściwie w polskiej terminologii etymologicznej są „półkalki” czy też „kalki częściowe”. Spotykałam ten termin przede wszystkim jako określenie słowa lub zwrotu zbudowanego na wzór wyrażenia obcojęzycznego, częściowo z elementów rodzimych, a częściowo z elementów obcych (np. u Borysia 'wieloryb' jako półkalka średnio-wysoko-niemieckiego 'walvisch'). Jednak sporadycznie zdają się one być używane w zgoła innym znaczeniu, którego pewna już jestem mniej (np. w elektronicznym WSJP 'gadzinówka' jako częściowa kalka z niemieckiego 'Reptilienfond'.) Jak zatem powinno się stosować te terminy?

    Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję.

  • kontrybucja
    31.01.2010
    31.01.2010
    Chciałbym zapytać o współczesne znaczenie słowa kontrybucja. Według słownika wyrazów obcych Kopalińskiego kontrybucja to danina pieniężna nakładana przez zwycięzcę na państwo pokonane. Obecnie powszechnie używa się słowa kontrybucja w znaczeniu 'wkład, udział'. Co więcej, w użyciu funkcjonuje również czasownik kontrybuować w sensie 'przyczyniać się, mieć wkład'. Czy używanie słów kontrybucja, kontrybuować w tym drugim znaczeniu jest dopuszczalne?
  • kontusz i geszeft
    11.01.2005
    11.01.2005
    Witam. Nurtuje mnie etymologia słów geszeft oraz kontusz. W jednych słownikach jest napisane, że geszeft to słowo z języka niemieckiego, zaś w innych, że z języka jidysz. Podobna rozbieżność przy etymologii słowa kontusz: raz z języka węgierskiego, a raz z osmiańsko-tureckiego. Dziękuję za rozwianie moich wątliwości i pozdrawiam.
  • kukurydzany i kamienować
    19.06.2007
    19.06.2007
    Chodzi mi o różnice w wymowie i w zapisie takich słów, jak kukurydzany, kamienować. Oczywiście taka ich wymowa potraktowana byłaby jako błąd. Podobnie błędny byłby zapis kukurydziany czy kamieniować.
    Skąd się w ogóle wzięły te udziwnienia? Przecież na przykład mamy mahoniowy, a nie mahonowy.
  • Moćkun

    6.05.2024
    6.05.2024

    Dzień dobry.

    Jestem zainteresowany pochodzeniem nazwiska Moćkun. Znalazłem informację że jest popularne na Suwalszczyźnie, natomiast nie mogłem znaleźć informacji od czego pochodzi.

  • Odyseusz, ale Zeus
    19.11.2014
    19.11.2014
    Dzień dobry,
    dlaczego prawie wszystkie pobrane z greki i łaciny nazwy własne kończące się w oryginalnej wymowie na -eus (i tak zaadaptowane w wielu innych językach europejskich) w polszczyźnie są wymawiane i pisane z -sz? takie jak Wezuwiusz, Orfeusz, Odyseusz, Heweliusz? Prawie, bo przynajmniej Zeus pozostał Zeusem.
    Pozdrawiam
    Jarek Hirny-Budka
  • O przegłosach
    14.07.2020
    14.07.2020
    Proszę o wyjaśnienie i podanie nazwy procesu, który zaszedł w języku polskim, wskutek którego „e” bądź jać zamieniają się w „io” i porównanie go z podobnym zjawiskiem w języku rosyjskim i wyjaśnienie ewentualnego pokrewieństwa. Zjawisko w obydwu językach nie zawsze lub wręcz rzadko się pokrywa, np. pl pieśń piosenka, ale ru piesnia piesenka; pl. anioł, ale ru angieł; pl miotła, ale ru mietła. Czasem jednak pokrywa się, np. w imieniu Piotr bądź słowie pomiot.
    Dziękuję za info!
  • o szatanie
    24.04.2006
    24.04.2006
    Witam. Czy w dobie obecnej poprawna jest odmiana szatanu (wszystkie współczesne słowniki notują jedynie szatanowi)? Dodam, że w literaturze polskiej odmiana szatanu występuje chociażby w Kordianie lub Beniowskim J. Słowackiego. Czy ze względu na wytyczne obecnych słowników języka polskiego odmianę szatanu należałoby uznać za niepoprawną, czy jedynie za przestarzałą?
    Dziękuję.
  • Pisywać a pisać
    5.09.2018
    5.09.2018
    Szanowna Pani/Szanowny Panie/Szanowni Państwo!

    Podczas rozmowy prowadzonej za pomocą komunikatora online, zastosowałem w wypowiedzi określenie pisywać z zamierzeniem użycia go jako zamiennika słowa pisać. Czy w takiej sytuacji (konwersacji o takim charakterze – za pośrednictwem komunikatora) użycie słowa pisywać zamiast pisać jest błędem językowym? Jak się to ma rozszerzającej wykładni/interpretacji językowej?

    Dziękuję z góry za odpowiedź na moje pytanie.
  • Pjongjang
    13.04.2013
    13.04.2013
    Szanowni Państwo,
    zawsze wydawało mi się, że spolszczona nazwa stolicy Korei Północnej brzmi Phenian, ale dzisiaj w mediach słyszy się właściwie tylko Pjongjang. Czy Pjongjang jest uzasadniony? Czy jest to może jakieś nowsze spolszczenie?
    Dziękuję za odpowiedź.
    Z wyrazami szacunku
    Dominik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego